Eğitimde Kurumsal Yönetişim

NEDEN KURUMSAL YÖNETİŞİM?

Küreselleşmenin etkisiyle yönetim anlayışı önemli ölçüde değişmektedir. Güçlü merkeziyetçi yapıdan daha esnek yönetime, kapalılıktan şeffaf yönetime, bürokratik yapıdan etkileşimli yapıya, çalışanı dışarıda bırakan karar alma uygulamalarından katılımcı uygulamaların yaygınlaştırılmasına yönelik önemli anlayış değişimleri yaşanmaktadır. Kurumsal yapılardaki değişiklik, kurumların gelişimi ve büyümesi sonucunda ortaya çıkan değişiklik ihtiyacına kurumsal yönetişim cevap vermiştir. Klasik yönetim anlayışının hiyerarşik yapısı, hızı ve kaliteyi aynı anda gerektiren rekabet ortamında başarılı olamamıştır. Kurumsal yönetişim bu değişikliklere

cevap veren bir yönetim şeklidir.

KAVRAMSAL BOYUTU İLE KURUMSAL YÖNETİŞİM

Türk Dil Kurumuna göre yönetişim; resmi ve özel kuruluşlarda idari, ekonomik ve politik otoritenin ortak kullanımıdır. Bir başka ifadeyle, yetkinin tek başına kullanımının yaratacağı olası sakıncaları azaltmak adına, katılımcı anlayışlı hareket ederek yetki kullanımının üzerinde durulmaktadır.

Katılımcı demokrasinin gelişmiş şekli olarak nitelendirilen "yönetişim"kavramı, farklı biçimlerde tanımlanmıştır. Kavram "karşılıklı yönetim", "etkileşim içinde yönetim" tarzında anlamlandırılmakta olup, bu açıdan, "sivil toplum" ve "özyönetim" kavramlarının gelişimiyle yakından ilintilidir.

Yönetişim, yönetim süreci içerisinde yer alan tüm tarafların konsensüsü üzerinde temellenmiş kuralların, yine bu tarafların sürece etkin katılımıyla uygulanabilir olması anlamına gelmektedir. Bu açıdan, yönetişim "kuralsızlık" ya da "gevşek yönetim" olarak algılanmamalıdır. Aksine, yönetişim mekanizması "katılımcılık," "ortaklık," "paydaşlık," "etkililik," "verimlilik" ve "sürdürülebilirlik" gibi değerlerle ilgilidir.

KURUMSAL YÖNETİŞİMİN EĞİTİM ALANINDAKİ UYGULAMALARI VE ETKİLERİ

İster kamu ister özel, tüm kurumlar için denetimin kapsamı gelişmiş ve önemi artmıştır. Günümüzde toplumun hemen her kesimi her çeşit kamu idaresinden güçlü yönetişim beklemektedir. Toplum artan biçimde hesap veren yöneticiler talep etmektedir. Bu duruma artan toplumsal eğitim düzeyi, bilgi ve iletişim teknolojisindeki hızlı gelişmeler sebep olmuştur.

Tüm paydaşlara güven sağlayabilen kurumlar, tüm değer zincirinde daha çok kaynağı harekete geçirip vizyonları doğrultusunda yönlendirerek, başarıya daha kolay ulaşabilmektedirler. Bu nedenle, kurumsal güvenin temelini oluşturan kurumsal yönetişim hemen hemen tüm örgüt yapılarında her geçen gün yaygınlaşmakta ve kurumsal kültür öğeleri arasındaki yerini almaktadır.

Eğitim alanı da farklı aktörlerin bir arada değerlendirilmesi gereken bir alandır. Okulların yönetim mekanizmalarının, sadece müdürden, müdür yardımcılarından ibaret olamayacak kadar farklı grupların iç içe olduğu büyüklükte okullar bulunmaktadır. Orta ve büyük ölçekli bu okullarda gerek öğrenci sayısının fazlalılığı gerek öğretmen sayısının çokluğu ve dolaylı-doğrudan çok sayıda etkili odağın okulla ve faaliyetleri ile ilişkili olması yönetim anlayışının bir tek kişinin üstüne yüklenecek bir sorumluluk olmaktan çıkması

gerektiğini göstermiştir.

Müdür ve yardımcıları ile hiyerarşik olarak üst makamdaki diğer milli eğitim yönetim birimlerinin (il ve ilçe milli eğitim müdürlükleri, Milli Eğitim Bakanlığı vb.) haricinde yönetim sürecine dahil edilmesi gereken başka aktörler de bulunmaktadır. Kurumun içinde öğretmenler ve diğer personel bu kurumun çalışanları olarak, öğrenciler kurumdan doğrudan, aileler ise kurumdan dolaylı hizmet alan kişiler olarak, mezunlar ve mezun aileleri kurumun sürekliliğine katkı sağlayacak yapılar olarak, varsa bağışçısı veya donör kurumlar okulun finansal destekçileri olarak, okulun yönetimine farklı düzeylerde katılım sağlamalı ve şeffaf, etkili, verimli ve işleyen bir sistem oluşturmak için katılımcı bir yaklaşım sergileyebilmelidir.

PROJENİN GENEL AMACI

Yukarıda anlatılan çerçevede projemizin genel amacı, eğitim alanında çalışan okul eğitimi personelinin (öğretmenler ve idareciler)

kurumsal yönetişim alanında vizyon kazanması, yeterliliklerinin geliştirilmesi ve AB ülkelerinde mesleki gelişim fırsatları yakalamasıdır.

PROJENİN ÖZEL AMAÇLARI

-Eğitimin yönetiminde en etkili aktörler olan ve proje sahibi kurum Yamantürk Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi´nin idarecileri ve öğretmenlerinin kurumsal yönetişim konseptini kavramsal çerçevede öğrenmesi, içselleştirmesi ve konseptin AB uygulamalarını gözlemlemesi

-Kurumsal yönetişim kavramı perspektifiyle bünyesinde yer aldıkları okulun yönetim anlayışını daha katılımcı, daha paylaşımcı ve daha demokratik standartları içeren bir mekanizmaya dönüştürmek

-Öğrencilerin, öğrenci velilerinin (ailelerin), okul mezunlarının, okula finansal ve teknik açıdan katkı sağlayan kişi ve kurumların, yerel dinamiklerin, bir meslek lisesi olması nedeniyle okuldan mezun olan öğrencilerin potansiyel işverenlerinin de yönetim sürecine katkı sağladığı bütüncül bir yönetim anlayışının kurum kültürüne adapte edilmesi.